Yeni dünyanın enerji canavarları: Yapay zeka ve veri merkezleri!
Yapay zekanın kalbi veri merkezlerinde atıyor. Ancak bu kalp her yıl daha hızlı atarken, küresel enerji şebekesinin yükü de giderek ağırlaşıyor. Uluslararası projeksiyonlara göre, 2024-2030 döneminde dünya çapında artan elektrik talebi içinde veri merkezleri, 500 TWh’yi aşkın ek tüketimle dikkat çekecek. Bu artış; ulaşım, elektronik ve hatta geleneksel sanayi sektörlerini geride bırakacak kadar yüksek.
Üstelik bu yalnızca başlangıç. Söz konusu büyümenin arkasındaki motor ise klasik sunuculardan çok, yapay zekâ odaklı hızlandırılmış (AI/GPU) sunucular. 2024 sonrası dönemde bu sunucuların tüketimindeki sıçrama, veri merkezlerinin “soğutma altyapısı” ile birlikte toplam yükün üçte birini oluşturacak gibi görünüyor. Başka bir deyişle; performans artışı sadece işlemcileri değil, klimaları da büyütüyor.
Kaynak: International Energy Agency, Energy and AI, Nisan 2025.
Bu senaryolar gerçekleşirse, veri merkezlerinin toplam elektrik tüketimi 2030’a kadar 945 TWh düzeyine ulaşarak, küresel elektrik talebinin yaklaşık yüzde 3’ünü tek başına sahiplenecek.
ABD ve Çin başı çekiyor
Elektrik tüketiminin coğrafi dağılımı da dikkat çekici: 2030’a gelindiğinde ABD ve Çin’in toplam tüketimin yüzde 75’ini gerçekleştireceği öngörülüyor.
Bu tablo, enerji planlamacıları ve teknoloji şirketleri için ciddi bir uyarı niteliğinde. Zira veri merkezleri yalnızca bilgi değil, giderek artan miktarda enerji de tüketiyor. Ve bu eğilimin nereye varacağı, şimdilik belirsizliğini koruyor.
Yapay zeka sürdürülebilirlik için bariyer mi?
Veri merkezlerinin artan enerji talebi, yalnızca teknolojik değil, çevresel bir tartışmayı da beraberinde getiriyor. Küresel markaların sürdürülebilirlik vaatleriyle yapay zeka yatırımları arasındaki denge giderek daha çok sorgulanıyor. Zira karbon nötr hedefler koyan şirketler, aynı anda yapay zeka destekli operasyonlarla enerji tüketimlerini katlıyor. Bu çelişki, önümüzdeki yıllarda “yeşil teknoloji” kavramının gerçek anlamda ne ifade ettiğini yeniden tanımlamayı zorunlu kılabilir.
Kaynak: Susam Bülten
