Sağlık çalışanları güvende değil! Şiddet vakaları 122 bini aştı!

Türkiye’de sağlık sektöründe özellikle 2010’lu yıllardan itibaren giderek artan bir sorun haline gelen sağlık çalışanlarına yönelik şiddet, şimdi somut verilerle daha görünür. Resmi kayıtlar, araştırma bulguları ve sahadaki deneyimler, bu sorunun yalnızca bireysel değil, sistematik boyutlarda ele alınması gerektiğini ortaya koyuyor.

Şiddetin Sayısal Boyutu

122.101 beyaz kod bildirimi: Sistem kurulduğu günden bu yana kaydedildi.
8.795 başvuru: 2025’in ilk altı ayında sağlık kurumlarına yapılan beyaz kod başvurusu.

Yıllara göre artış:

2019 → 46.274
2020 → 72.158
2021 → 101.984

Bu artış, sağlıkta şiddetin giderek yaygınlaştığını ve sistemsel önlemlerin yetersiz olduğunu gösteriyor.

Maruz Kalma Oranları & Psikososyal Etkiler

Türkiye’de sağlık çalışanlarının yaklaşık %67’si en az bir kez şiddete maruz kaldığını bildirmekte.
Fiziksel şiddet görenlerin %76,6’sı hasta yakınlarından şiddet gördüğünü ifade etmiş.
Maruz kalanların %84’ü sürekli endişe ve korku duygularıyla çalıştığını belirtiyor.

Kim, Nerede, Nasıl Maruz Kalıyor?

Şiddetin mesleklere dağılımı:

Hemşireler → %43,3
Hekimler → %40,9
Diğer sağlık çalışanları → %15,8

Bir kamu hastanesi analizi:

Olayların %57,7’si acil serviste, %26’sı poliklinikte gerçekleşmiş.
Şiddetin %89,1’i sözel, %10,9’u fiziksel + sözel.
Fail profili: %79,7 erkek; %53,1 hasta, %37,5 hasta yakını.

Kayıt Sorunları & Şeffaflık Eksikliği

Sağlık çalışanlarının %40’ı şiddet olaylarını raporlamıyor.
Beyaz Kod verilerinin kamuoyuyla şeffaf paylaşılmaması sıkça eleştiriliyor.
2025 yılında mahkeme, verilerin açıklanması gerektiğine dair TTB lehine karar verdi.

Yansımalar ve Sistemsel Sorunlar

Tükenmişlik sendromu, iş doyumunun azalması ve çalışan verimliliğinde düşüş.
Şiddet gerekçeleri: Beklemek istememe, iletişim kopukluğu, hizmetten memnuniyetsizlik.
Güvenlik önlemleri ve cezaların caydırıcılığı halen yetersiz.

Sağlık çalışanlarının güvenliği yalnızca bireysel bir hak meselesi değil, toplum sağlığının sürekliliği için zorunluluktur.

Bildirilen vakalar buzdağının yalnızca görünen kısmı.
Şiddetin normalleşmesi, sağlık sisteminin bütününü tehdit ediyor.
“Şiddete sıfır tolerans” ilkesi, yalnızca hukuki değil, aynı zamanda toplumsal bir kültür haline gelmeli.